Αειφορία & Προστιθέμενη αξία
Η δημιουργία της Πρότυπης Έκδοσης της Σειράς "GEAR against IPV" στα αγγλικά, αποτελεί την κύρια δράση του προγράμματος στοχεύοντας στην προώθηση της περαιτέρω εφαρμογής και προσαρμογής του προγράμματος και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Η Πρότυπη Έκδοση της Σειράς "GEAR against IPV", η οποία θα συνοδεύεται από συγκεκριμένες οδηγίες προσαρμογής του υλικού σύμφωνα με το πολιτισμικό πλαίσιο κάθε χώρας, παρέχει σε κάθε ενδιαφερόμενο/-η επαγγελματία ή φορέα, ένα υπόδειγμα με βάση το οποίο μπορούν να δημιουργηθούν Εθνικές Εκδόσεις της σειράς "GEAR against IPV" και να υλοποιηθεί το πρόγραμμα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης αλλά και διεθνώς.
Μακροπρόθεσμος στόχος του προγράμματος είναι η εισαγωγή του εκπαιδευτικού υλικού στο καθημερινό πρόγραμμα των σχολείων. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του αντίκτυπου και της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής του προγράμματος GEAR στα σχολεία, θα αποτελέσει το κύριο επιχείρημα της πρότασης ένταξης του προγράμματος σε κοινοτικές πολιτικές, δηλαδή την ενσωμάτωση του προγράμματος στα ήδη υπάρχοντα προγράμματα Αγωγής Υγείας ή σε άλλα προγράμματα που εφαρμόζονται στα σχολεία.
Αναμένεται ότι η ευρεία διάδοση των αποτελεσμάτων του προγράμματος, τόσο σε εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο, θα ενισχύσει την πιθανότητα χρήσης του εκπαιδευτικού υλικού και σε άλλες χώρες της Ευρώπης στο μέλλον. Επιπλέον, η ιστοσελίδα του προγράμματος θα συνεχίσει να λειτουργεί και μετά το πέρας του προγράμματος και όλα τα υλικά που θα παραχθούν θα είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή. Οποιαδήποτε περαιτέρω πολιτισμική προσαρμογή της Πρότυπης Έκδοσης της σειράς GEAR against IPV, μετά το τέλος του προγράμματος, θα διατίθεται στην ιστοσελίδα του προγράμματος.
Στην Ελλάδα, η προσπάθεια άσκησης πολιτικής πίεσης με στόχο την προώθηση της ενσωμάτωσης του υλικού στο σχολικό πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τους/τις Υπευθύνους/-ες Αγωγής Υγείας. Επιπλέον, αναμένεται ότι οι εκπαιδευτικοί και οι επαγγελματίες που θα εκπαιδευτούν θα έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδεύσουν με τη σειρά τους επιπλέον εκπαιδευτικούς, με στόχο την υλοποίηση του προγράμματος GEAR against IPV σε όσο το δυνατόν περισσότερα σχολεία σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Οι εκπαιδευτικοί που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα αποκτήσουν τις δεξιότητες εκείνες που χρειάζονται έτσι ώστε να συνεχίσουν να υλοποιούν το πρόγραμμα, σε μόνιμη βάση, μετά τη λήξη του προγράμματος.
Προστιθέμενη Αξία
Παρόλο που η βία κατά των γυναικών αποτελεί ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες τις κοινωνίες, σχετίζεται άμεσα με τις ανισότητες ανάμεσα στα δύο φύλα. Είναι γνωστό ότι οι πατριαρχικές κοινωνίες και τα στερεότυπτα των δύο φύλων αποτελούν δύο από τους βασικύς αιτιακούς παράγοντες της ΒΕΣ, και ότι η αποτελεσματική εξάλειψη του φαινομένου θα πρέπει να επικεντρώνεται και στους δύο αυτούς παράγοντες. H Ομάδα Καταπολέμησης της Βίας κατά των Γυναικών (Task Force to Combat Violence against Women), συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής βίας αναφέρει ότι, “η πατριαρχική κουλτούρα ενδυμανώνει την "νομιμότητα" της άνισης κατανομής ισχύος ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες. Γι' αυτό το λόγο χρειάζεται τα Κράτη Μέλη να επικεντρωθούν στα κύρια αίτια της βίας κατά των γυναικών, δηλαδή στις παραδόσεις και στις αντιλήψεις που τροφοδοτούν τις διακρίσεις καθώς και τα στερεότυπα των δύο φύλων”1. Το 2002, η Επιτροπή των Υπουργών συνέστησε στα Κράτη Μέλη να “εισαγάγουν ή να ενδυναμώσουν την οπτική του φύλου στα εκπαιδευτικά προγράμματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να ενισχύσουν τα εκπαιδευτικά προγράμματα σεξουαλικής αγωγής που δίνουν έμφαση στην ισότητα των φύλων και τον αμοιβαίο σεβασμό, αλλά και να εκπαιδεύονται όλοι/-ες οι εκπαιδευτικοί/παιδαγωγοί ως προς την ενσωμάτωση της έννοιας της ισότητας των φύλων στην εκπαιδευτική τους πρακτική”2.
Το πρόγραμμα αυτό εμπεριέχει στους στόχους του τα παραπάνω μέσω της κατάλληλης εκπαίδευσης εκπαιδευτικών σε θέματα που άπτονται των πατριαρχικών κοινωνιών και των επιπτώσεών τους στον πληθυσμό, στα στερεότυπα των δύο φύλων και τη σχέση τους με τη βία, καθώς και σε όλα τα θέματα που αφορούν την ΒΕΣ γενικότερα. Οι εκπαιδευτικοί, μετά την επιμόρφωσή τους, θα έχουν εφοδιαστεί με τις δεξιότητες που απαιτούνται για μια επιτυχή εφαρμογή του Εκπαιδευτικού Υλικού για την Ισότητα των Φύλων στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του σχολείου, με στόχο την αποδόμηση των στερεοτύπων των δύο φύλων και την προώθηση υγιών συμπεριφορών στις σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Και στόχος του προγράμματος αυτού δεν είναι μόνο να εφαρμοστεί σε 3 ευρωπαϊκές χώρες αλλά να αποτελέσει το έναυσμα μιας προσπάθειας προώθησης της εφαρμογής του σε κάθε χώρα της ΕΕ.
Τα στερεότυπα των δύο φύλων και το πρόβλημα της ΒΕΣ αποτελούν προβλήματα κάθε χώρας, παρόλο που από χώρα σε χώρα μπορεί παρατηρούνται διαφορές, π.χ. να διαφέρει το μέγεθος του προβλήματος της ΒΕΣ από χώρα σε χώρα ή να διαφέρουν οι μορφές εκδήλωσης του φαινομένου. Το παρόν πρόγραμμα έχει ως στόχο να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο Εκπαιδευτικό Πακέτο που θα περιλαμβάνει τόσο την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών όσο και την εφαρμογή ενός προγράμματος ευαισθητοποίησης στο εκπαιδευτικό πλαίσιο, με στόχο την αποδόμηση των στερεοτύπων των δύο φύλων ως μέσο πρωτογενούς πρόληψης της ΒΕΣ. Αναμένεται ότι το Εκπαιδευτικό Υλικό GEAR against IPV θα μπορεί -κατόπιν απαραίτητων προσαρμογών- να χρησιμοποιηθεί από όλα τα Κράτη Μέλη της ΕΕ καθιστώντας το πρόγραμμα αυτό ως μια κοινή πρακτική για όλα τα Κράτη Μέλη στην προσπάθειά τους να προωθήσουν τη μηδενική ανοχή στη βία και να εξαλείψουν το φαινόμενο της ΒΕΣ.
Επιπλέον, καθώς οι χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αυτό αναμένεται ότι θα διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τις αντιλήψεις των μαθητών/-τριών για την ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα, τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων του προγράμματος (επιμόρφωση εκπαιδευτικών και ευαισθητοποίηση μαθητών/-τριών), καθώς και τα αποτελέσματα της εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης του προγράμματος, εκτιμάται ότι θα προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες για τις λοιπές χώρες που παρουσιάζουν παρόμοια κοινωνική δομή με τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Το Εκπαιδευτικό Υλικό GEAR against IPV μπορεί να μεταφραστεί και να προσαρμοστεί ως προς το πολιτισμικό πλαίσιο μιας χώρας προκειμένου να χρησιμοποιηθεί σε ακόμη περισσότερα σχολεία ανά την Ευρώπη. Το υλικό αυτό που θα δημιουργηθεί συνδυάζοντας ήδη υπάρχουσες καλές πρακτικές μπορεί να αποτελέσει ένα υλικό που θα μπορεί να υιοθετηθεί σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο. Μελλοντικές προσπάθειες θα μπορούσαν να επικεντρωθούν στην εισαγωγή στην εκπαιδευτική πρακτική ενός πάγιου προγράμματος προώθησης της ισότητας των φύλων και της μηδενικής ανοχής στη βία για όλες τις ηλικίες, ξεκινώντας από την προσχολική ηλικία.
Το πρόγραμμα αυτό συνάδει και ανταποκρίνεται σε σειρά συστάσεων της ΕΕ, ορισμένες από τις οποίες είναι:
- Σύσταση Νο 1582 του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Ενδοοικογενειακή Βία κατά των Γυναικών.
- Συμβούλιο της Ευρώπης. (1988). Διακήρυξη για την Ισότητα Γυναικών και Ανδρών.
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή. (2007). Πρόγραμμα για τον Χάρτη Ισότητας ανάμεσα σε Γυναίκες και Άνδρες (2006-2010): επιτεύγματα του 2006 και σχέδια για το 2007.
- Προώθηση της Ένταξης της Διάστασης του Φύλου στα Σχολεία: Τελική Έκθεση της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για την Προώθηση της Ένταξης της Διάστασης του Φύλου στα Σχολεία. [EG-S-GS (2004)]. Συμβούλιο της Ευρώπης
- Σύσταση Νο 1281 του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση.
1. Council of Europe Committee of Ministers- CM(2006)93. Task Force to Combat Violence against Women, including domestic violence (EG-TFV), 2006.
2. Council of Europe, Committee of Ministers. (2002). Recommendation Rec(2002)5 on the protection of women against violence and explanatory memorandum. Strasbourg: Council of Europe, Committee of Ministers.